In de afgelopen jaren is er een lichte stijging in de meldingen van serieuze ademhalingsproblemen bij de Norwich Terriërs. Maar dit is heel erg uiteenlopend: rare snurkende geluiden en of een blauwe tong tot een hondje dat ineens instort en bijna stikt.
Nu geldt er wel: Niet iedere snurkende Norwich Terriër heeft het Upper Airway Syndroom!! Dit is van meerdere factoren afhankelijk en laat u ook goed inlichtend. Er zijn maar weinig dierenartsen in Nederland met veel kennis van dit syndroom bij de Norwich Terriër. In Duitsland zijn ze hier al heel wat verder mee.
Maar wat is nu het bovenste luchtwegen syndroom (Upper Airway Syndroom)? Zoals de naam aangeeft betreft het een chronische obstructie in de luchtwegen op een bepaalde plek of op meerdere plekken, vandaar het “syndroom” gedeelte van de benaming, een cluster van klinisch herkenbare eigenschappen. De term syndroom komt uit het Grieks en betekent “samenkomst”. Het geeft aan dat het bestaan van één eigenschap gekoppeld is aan een andere. In het Engels heeft men het over Upper Airway Syndrome ook wel UAS.
Het bovenste luchtweg syndroom is geen statisch probleem, maar meer een conditie die met verloop van tijd kan verslechteren waardoor een anatomische abnormaliteit ergens anders een deformatie kan veroorzaken. Het dynamische karakter van de conditie is van cruciaal belang om het te begrijpen. Helaas wordt hier in de praktijk meestal aan voorbij gegaan. Als een hond b.v. op de leeftijd van 2 jaar de diagnose krijgt dat het in lichte mate lijdend is aan het bovenste luchtweg syndroom betekent dat niet dat hij de rest van zijn leven zo zal blijven. Zijn conditie zal hoogst waarschijnlijk verslechteren. De mogelijkheid bestaat echter ook dat de conditie van de hond verbetert als het gewicht van de hond naar beneden wordt gebracht. Lucht, op weg naar de longen, kan overal belemmering ondervinden. Als dit zo is wordt een verdere wrijving veroorzaakt die nog meer schade teweeg kan brengen. Daarom moet UAS als een chronische conditie worden gezien. Hoe succesvol een bepaalde correctieve operatie ook mag zijn, het is zeker geen permanente oplossing.
De longen van een hond zetten uit en zuigen lucht naar binnen. Zoals alle zoogdieren ademen honden lucht in door deze te zuigen en niet te pompen zoals amfibieën doen. De onderkant van de bek van een kikker functioneert als een pomp die lucht in de longen pompt. Zoogdieren zetten hun borst en longen uit waardoor een negatieve druk ontstaat. Lucht komt binnen om het vacuüm te vullen dat ontstaan is door het uitzetten van de borstholte en zodoende de druk tussen de longen en de lucht daarbuiten gelijk te maken. Dat betekent dat een hoge luchtdruk ontstaat in de ademhalingsstreek. Een goede manier om het verschil te illustreren tussen het zuigen van lucht en het pompen van lucht in de longen is de ervaring van drinken door een rietje. Als je in het rietje blaast is het effect veel minder dan wanneer je zuigt. Het rietje kan inklappen als je hard zuigt.
Er kunnen een heel aantal afwijkingen voorkomen in de verschillende onderdelen van het luchtwegsysteem van uw Norwich Terriër.
Laten we beginnen met de neusholte. De neusgaten bij de Norwich Terriërs zijn eigenlijk nooit dichtgeknepen of bekneld. Wel dan er kan de neusovergang wat te smal zijn.
Vervolgens komen we in de mondholte. De meest gangbare afwijking bij de Norwich Terriër is een verlengd zacht gehemelte. Het duidelijkst te herkennen symptoom is het hijgen met een ‘k’ geluid. Maar wat ook kan is als uw Norwich Terriër regelmatig gras in de neus heeft, kan dit een symptoom zijn.
Dan het strottenhoofd (larynx). Deze is opgebouwd uit verschillende onderdelen. Het onderdeel dat het meest te lijden heeft zijn de laryngaele ventrikels. Dit zijn kleine ‘zakjes’ met aan de buitenkant een dun membraan. Zij vormen de voering van het strottenhoofd. Deze kunnen opzwellen waardoor ze gaan uitsteken, waardoor de Norwich Terriër minder lucht krijgt en dus ook minder zuurstof.
De meest ernstige is het in elkaar klappen van de luchtpijp (trachea). Dit is herkenbaar aan het hijgende geluid bij inademen en het zacht toeterende geluid bij uitademen. Het hondje kan dan ook geen warmte en inspanning verdragen.
Een ander probleem kan zijn een afwijkende vorm van de luchtpijp of een onderontwikkelde luchtpijp waardoor het hondje moeite heeft met ademhalen.
In omringende landen, zoals Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland, moet de Norwich Terriër voor deze ingezet wordt in de fok eerst onderzocht worden aan de luchtwegen. Dit is dat volgens een gestandaardiseerd protocol, de keelholte met het strottehoofd (larynx) en de luchtpijp (trachea) met een endoscoop onderzocht worden. Dit noemt men een laryngoscopie. Dit gebeurd onder een lichte narcose.
Er wordt dan gekeken naar de een heel aantal onderdelen waaronder het zachte gehemelte, de Larynx, het strottenhoofd, de amandelen, de trachea en het laryngaal kraakbeen.
Er worden dan punten gegeven en vervolgens krijgt de hond een gradering. Van A1, A2, B1, B2, C1, C2, D1, D2, E1 of E2.
In Duitsland mogen honden tm graad C1 onbeperkt gebruikt worden in de fokkerij. Dit heeft ertoe geleid dat het aantal nieuwe gevallen van het 'Upper Airway Syndrome' verminderd zijn in de Duitse Norwich Terriër populatie.
Bronnen:
The anatomy of upper airway syndrome by Magda Chiarella
Norwich Upper Airway Syndrom (UAS): A Multi pronged issue by Magda Chiarella
Oberes Luftweg-Syndrom beim Norwich Terrier by E. Dietschi, M. Ruchti, C. Gaillard, H. Stich, P. Schawalder
Met dank aan Magda Chiarella voor de toestemming om haar artikelen te mogen gebruiken voor het bovenstaande artikel